- مواد پلیمری با ماندگاری حداقل سیصد تا هزار سال یک ماده تجزیهناپذیر محسوب میشود که میتواند منشأ مخاطرات گستردهای در محیطزیست شود.
- کیسههای پلاستیکی و ظروف یکبار مصرف حدود 400 تا 500 سال در طبیعت ماندگاری دارند و به راحتی تجزیه نمیشوند.
- رها کردن این کیسههای پلاستیکی و بسته بندیهای یکبار مصرف در زمینهای کشاورزی باعث از بین رفتن حاصلخیزی زمین شده و به گیاهان آسیب میزند.
- بر اساس آمارهای موجود سالانه بیش از دو میلیون تن مواد پلاستیکی در کشور مصرف میشود.
- مصرف پلاستیک در ایران سه برابر بیشتر از میزان جهانی است.
- هر خانواده ایرانی بهطور متوسط روزانه سه کیسه پلاستیکی وارد چرخه محیطزیست میکند که با مصرف نکردن یک کیسه پلاستیکی در هفته در هر خانواده ایرانی میتواند از مصرف حدود یک میلیارد کیسه پلاستیکی در سال جلوگیری کند که این میزان برابر 7 هزار تن پلاستیک است.
- میزان پلاستیکهای تولیدی در ایران بیش از 177هزار تن در سال تخمین زده میشود. این رقم معادل پانصد تن در هر روز است.
- ایران در زمره 10کشور نخست پرمصرف ظروف یکبار مصرف پلاستیکی قرار گرفتهاست.
- کشورهایی چون بنگلادش و امارات که از لحاظ شاخصهای توسعه پایینتر از ایران هستند توانستهاند بهطور کامل یا به میزان ۵۰ درصد مصرف مواد پلاستیکی خود را کاهش دهند و از مواد تجزیه پذیر و سازگار با محیط زیست استفاده کنند.
واقعا آیا حل معضل مصرف بی رویه مواد پلاستیکی و رها کردن آنها در طبیعت به شکلی که امروزه در کشورمان شاهد هستیم، نیازمند تکنولوژی خاصی بوده که مشمول تحریم است و یا سرمایه گذاری وسیعی میطلبد که از عهده حکومت خارج است؟ آیا مانند مساله آلودگی هوا نیازمند حل چندین مساله بنیادی دیگر به عنوان پیش نیاز است و یا مانند مساله تورم از لاینفک نظام سیاسی و اقتصادی ایران به شمار میرود؟
به اعتقاد من، مشکل در اولویت نداشتن محیط زیست برای مردم و در نتیجه دولت است. انگار که نسل ما، کشور دشمن را تسخیر کرده و قصد دارد تا در کوتاهترین زمان ممکن همه چیز آن دشمن فرضی از فرهنگ تا محیط زیست و اقتصاد را به زوال و نیستی بکشد. دولت کوچکترین اقدامی برای کنترل و تغییر وضع موجود انجام نمیدهد و مردم هم شبانه روز مشغول مبارزه با دشمن فرضی!
در کشورهای توسعه یافته، موقع خرید از یک سوپر مارکت در مقابل درخواست شما برای کیسه پلاستیکی حدودا دو دلار برای هر کیسه از شما دریافت میکنند و خیلی جاها هم رسما اعلام میکنند که این هزینه حفاظت از محیط زیست است. در نتیجه مردم هرکدام با کیسه های پارچه ای خودشان برای خرید می آیند، به همین سادگی! در ایران بارها دیدهام که در سوپر مارکتهای بزرگ مردم نه تنها هر جنس را در کیسه جدا قرار میدهند بلکه علنا و یا یواشکی تعدادی کیسه هم برای مصرف بعدی بر میدارند و این کیسه ها بلافاصله پس از اولین مصرف به عنوان زباله وارد محیط میشوند.
حکایت بطریهای یکبار مصرف که خود داستان مفصلی است، همه جا پخشاند و به بدترین شکل در طبیعت رها شدهاند. در بسیاری از کشورها موقع خریدن یک بطری پلاستیکی آب معدنی از شما مبلغی حدود نیم تا یک دلار به عنوان عوارض محیط زیست دریافت میشود و شما برای پس گرفتن آن باید بطری را به محلهای خاصی که در نظر گرفته شده پس بدهید تا بازیافت شود و شما هم به پولتان برسید. فقرا و خیابان گردها هم به جمع کردن بطریهایی میپردازند که آدمهای تنبلی که قبلا هزینه بی مسئولیتی و تنبلی خود را پرداخته اند آنها را به دور انداخته اند و پولش را از دستگاههای اتوماتیک و یا فروشگاهها پس میگیرند. سخت بود؟
آقای تقوی با تشکر از شما که رفتارهای درستی را که در کشورهای دیگر دیدهاید را همانند پست قبلی با ما در میان میگذارید. به نظرم به عنوان یک میکرواکشن از همین امروز میتوانیم حین خرید حتیالمقدور از گرفتن کیسه پلاستیکی خودداری کنیم. واقعاً لزومی ندارد برای هر چیزی طلب کیسه کنیم و میتوان آنرا با دست حمل کرد یا در درون ماشین قرار داد. شاید سخت باشد ولی اگر به این رفتار عادت کنیم در سال مقدار زیادی در مصرف کیسههای پلاستیک صرفه جویی میشود.