محمود خیامی یکی از ۹ فرزند یک روحانی روستایی مشهدی است. او که استاد مسلم رویاپردازی است، پس از ترک تحصیل در مقطع دبیرستان (ظاهرا این سنت ترک تحصیل افراد جریان ساز مختص به زمان یا جغرافیای خاصی نیست به قول خیام: از مدرسه برنخاست یک اهل دلی، ویران شود این خرابه دارالجهل است) وارد کاسبی شد و از اتوموبیل شویی تا مسافرکشی با موتور سیکلت شروع کرد.
محمود به همراه برادرش احمد پس از سرمایه قرار دادن اندک ارث پدری با تعمیر و فروش ماشینهای دست دوم به کسب و کاری جدیتر وارد شدند که ظرف مدت کوتاهی به امپراطوری فروش قطعات یدکی در ایران و نمایندگی فروش بنز و لاستیک کنتینانتال و باطری دنا ختم شد.
خیامی‌ها در ۱۲ مهرماه ۱۳۴۱ با ده میلیون سرمایه، شرکت ایران ناسیونال که امروز ایران خودرو نام دارد را برای تولید اتوبوسهای بین شهری تاسیس کردند، البته برادران خیامی در سال ۱۳۵۱ راه تجاری خود را از یکدیگر جدا کرده و ایران ناسیونال به محمود خیامی رسید.
برادران خیامی قبل از انقلاب دهها شرکت مختلف در صنایع سنگین ایجاد و خدمات بسیار زیادی را به توسعه صنعت در کشور کردند. بیمه آسیا، مبلیران، فروشگاه کوروش، کارخانه برجیستون، پیستون سازی ایران، ایدم تبریز و بانک صنعت و معدن از جمله برخی نامهای آشنایی هستند که برادران خیامی پایه گذار آنها بوده اند.
ایران ناسیونال در سال ۱۳۴۵ قرارداد تولید پیکان را امضا کرده و تا سال ۱۳۵۳ شرکت به فروشی بالغ بر ۹۱ میلیارد تومان رسید.
پس از انقلاب ایران ناسیونال مصادره شده و به ایران خودرو تغییر نام پیدا کرد. محمود خیامی هم به لندن رفت و نمایندگی بنز را در لندن و ۷ شهر دیگر در انگلستان و آمریکا به عهده گرفت. او هم اکنون سرپرست هیات امنای دانشنامه ایرانیکا نیز میباشد. (منبع: سرگذشت ۵۰ کنشگر اقتصادی ایران)
ویدیوی زیر بغضی در خود دارد که شاید سرنوشت محتوم همه کنشگران اقتصادی ایرانی فعال در بخش خصوصی باشد. به نظر من از عصر امیرکبیر تا امروز اگر کسی موفق شده باشد دو تا آجر را روی هم گذاشته و به مدت بیش از یکسال حفظ کرده باشد باید به او خیلی احترام گذاشت.
از داستان غم‌انگیز فعالان بخش خصوصی به سرنوشت شرکت مینو و خانواده خسروشاهی هم اشاره کرد. این شرکت در سال ۱۳۳۸ خورشیدی توسط علی خسروشاهی بنیان نهاده شد و هنگام ترک ایران حدود شش هزار پرسنل داشت. استقرار یکی از کارخانه‌های مینو در روستایی به نام خرمدره امروز آنجا را به شهری با ۶۵ هزار نفر جمعیت تبدیل کرده.
البته نکته جالب نحوه برخورد با این خانواده هنگام مصادره شرکت است. در نامه‌ی که تصویر آن در صفحه ۳۵۵ کتاب موقعیت صاحبان صنایع، زندگی علی خسروشاهی آمده، افزایش فروش پفک و غذای بچه به عنوان تخلف این شرکت و مصداق گسترش فرهنگ بیگانه قلمداد شده است. در بخشی از این نامه، خطاب به وزیر صنایع آمده:
“کوشش در ایجاد وابستگی اقتصادی و فرهنگی و اشاعه مظاهر غرب زدگی از جمله تغییر ذائقه مردم و گسترش فرهنگ آرایشی غرب (نمونه بارز سرمایه داری و وابسته سازی اقتصاد کشور)
به طور نمونه: فروش ریالی پفک نمکی از سال ۴۸ تا ۵۷ حدود ۲۵۵ برابر شده است
فروش غذای بچه از سال ۴۵ تا ۵۷ حدود ۲۲ برابر شده است
فروش لوازم آرایش از سال ۴۵ تا سال ۵۷ حدود ۲۰ برابر شده است.
فیلم بسیار زیبا و تاثیرگذار بود. تشکر می کنم
دریغ از ایران که ویرانه شد و بعید است که بتوانیم دو باره به روزهای اوج برگردیم
سلام و درود . به راستی چرا در قدیم کسانی را که اینگونه خدمت کردند را با افراط گرایی عقاب کردند. آنها در این مملکت شغل ایجاد کردند و اگر به همین صورت پیش می رفت ایران جز خودرو سازان برتر جهان بود . آن موقعی که تولید پیکان شروع شد ، سیتروئن ژیان تولید می کرد. الان برخی بیت المال را به خارج از کشور به راحتی منتقل می کنند و آقا زاده هایی که به راحتی با این ثروت ها گرین کارت خارج را می گیرند و حتی در ایران سرمایه گذاری نمی کنند و دم از اسلام و قرآن و بیت المال هم می زنند . حال معنی خدمت را در زمان خیامی و زمان حاضر می فهمیم . خدا آخر و عاقبت ایران را ختم به خیر کند .
بادرود و سپاس ، من احتیاج شدید دارم آدرس ایمیل شخص آقای محمود خیامی را داشته باشم . امیدوارم برایم ارسال کنید ، با سپاس ، ادیب جعفری .
با درود و سپاس به روح بزرگ مرد ایران زنده یاد احمد خیامی و طول عمر به جناب محمود خیامی. پدر من نزدیک به ۴۰ سال از این اتوبوسهای بنز ۳۰۲ داشت که در نوع خودشان در ان موقع دارای کیفیتی عالی بودند که یاد و خاطره ان هیچگاه از ذهن من پاک نمیشود. درود بر ایران و ایرانی زنده باد خاندان بزرگ خیامی
امثال بابک زنجانی و امیرمنصور آریا هم اگه اون دوره بودن الان بهشون خادم و روحش شاد و زنده‌یاد میگفتن و از خدماتشون کتاب‌ها می‌نوشتن.
واقعیت ایران‌خودرو با مونتاژ پیکان بیشتر به نفع اقتصاد بریتانیا و با خروج ارز بابت قطعات منفصله به ضرر اقتصاد ایران بود و هیچ وقت نتونست سهمی از صادرات غیرنفتی ایران به خودش اختصاص بده
شما یا خیلی احمقی با یکی از این آقا زادهازادهای مفت خور هستی که به کسی که این همه شغل ایجاد کرده اینهمه به نفع مردم وکشور کار کرده لقب دوزد میدی آقای بابک و امسال انها دست پرورده این نظام هستند.
شمایی که باآیدی شهروند نظر دادی…
از صنعت چی میدونی؟ یا علم کافی نداری یا بچه سنی که تفاوت ارز اون زمان که ریال ما ارز پنجم دنیا بود رو با الان نمیدونی یا صادرات نمیدونی چیه…
برای دوستان توضیح میدم جهت اطلاع… بنده کارمند و مهندس طراح ایرانخودروی کنونی یا ایران ناسیونال سابق هستم .
قرار داد پیکان که البته نام این خودرو روتس آرو هست و فقط به دلیل قرارداد و پافشاری برادرا خیامی به نام ایرانی پیکان و با اجازه دایم و تام الاختیار و مادام حتی برای صادرات تغیر نام داده شد و به کشورهایی مثل امارات چین کره جنوبی و آفریقا صادر شد که قابل ذکره کشور کره جنوبی با کپی برداری از قرارداد خیامی ها کیا موتور رو از آمریکا خریداری کرد و الان یکی از بزرگترین خودرو سازهای دنیاست… در ضمن پیکان تنها در سال اول مونتاژ شد! و درسال سوم به تولید ۱۰۰% ایران عرضه شد… توجه کنین سال سوم۱۰۰% …
در ضمن قرارداد خیامی ها انقدر محکم بسته شده بود که حتی بعد از انقلاب و با وجود تحریم بزرگ آمریکا والبته متحدش انگلیس هم قابل تغییر وفسخ با حتی تعلیق نبود.. چون مالکیت دایم رو خریده بودن… نه حالا که پژو سیتروین فرانسه به همین راحتی از ایران میره و حتی غرامت هم میگیره!!!